Czterodniowy tydzień pracy – czy to dla nas?

Czterodniowy tydzień pracy to koncepcja, która zakłada skrócenie tradycyjnego tygodnia pracy z pięciu dni do czterech. W takim modelu pracy każdy z pracowników miałby wolny jeden dodatkowy dzień w tygodniu, co mogłoby przełożyć się na większe zadowolenie z pracy oraz poprawę jakości życia.

Spis treści:

1. Pomysł czterodniowego tygodnia pracy
2. Testy czterodniowego tygodnia pracy
3. Zalety czterodniowego tygodnia pracy
4. Skrócenie tygodnia pracy – wady
5. Czy rynek pracy w Polsce jest gotowy na odejście od pięciodniowego tygodnia pracy?
6. Czy istnieją w Polsce przepisy dotyczące czasu pracy?

Pomysł czterodniowego tygodnia pracy

Koncepcja ta pojawiła się już w latach 70. XX wieku, jednak dopiero ostatnio zaczyna być coraz częściej rozważana przez pracodawców. Wiele firm na świecie już wprowadziło taki model pracy, a zatrudnione w nich osoby chwalą sobie większą ilość wolnego czasu oraz lepsze zarządzanie czasem.

Jednym z argumentów za wprowadzeniem czterodniowego tygodnia pracy jest podniesienie efektywności i wydajności, zwiększenie motywacji, a także jakości życia pracowników. Dzięki dodatkowemu dniu wolnemu w tygodniu, mielibyśmy więcej czasu na odpoczynek, zajęcia pozapracowe i rodzinne. Finalnie mogłoby przełożyć się na lepsze samopoczucie oraz większą satysfakcję z wykonywanych czynności.

Jednak wprowadzenie czterodniowego tygodnia pracy nie jest bez wad. Przede wszystkim, wielu pracodawców obawia się, że skrócony czas pracy spowoduje w rzeczywistości wzrost kosztów zatrudnienia. Musieliby bowiem zatrudnić więcej pracowników, aby zapewnić ciągłość prowadzenia działalności

Testy czterodniowego tygodnia pracy

Na początku czerwca 2022 r. w Wielkiej Brytanii wystartował jeden z największych eksperymentów badających oddziaływanie czterodniowego czasu pracy na wyniki osiągane przez firmy oraz sytuację pracowników. Udział w nim bierze 73 przedsiębiorstw i 3300 pracowników, którzy reprezentują różne branże – od sprzedawców i restauratorów po korporacje. Jednak poza tym wiele innych firm na świecie już testowało lub wprowadziło czterodniowy tydzień pracy. Niektóre z nich to:

• Microsoft Japan – w 2019 roku firma wprowadziła czterodniowy tydzień pracy dla swoich pracowników i odnotowała wzrost efektywności o 40%.
• Treehouse – firma specjalizująca się w szkoleniach online wprowadziła czterodniowy tydzień pracy w 2015 roku i od tego czasu nie zmieniła swojego modelu. Pracownicy chwalą sobie więcej wolnego czasu oraz lepsze zarządzanie czasem.
• Perpetual Guardian – nowozelandzka firma z branży finansowej wprowadziła czterodniowy tydzień pracy w 2018 roku. Odnotowała wzrost zadowolenia pracowników oraz podniesienia produktywności i efektywności.
• Basecamp – firma specjalizująca się w oprogramowaniu dla biznesu wprowadziła czterodniowy tydzień pracy w 2019 roku. Wyniki eksperymentu były jednoznaczne, pracownicy chwalą sobie więcej wolnego czasu oraz lepsze zarządzanie czasem.
• Google – firma testowała czterodniowy tydzień pracy w 2018 roku w swoim oddziale w Australii i odnotowała wzrost zadowolenia pracowników oraz poprawę efektywności.

Zalety czterodniowego tygodnia pracy to przede wszystkim:

1. Poprawa efektywności – badania wskazują, że ludzie wolą pracować intensywniej przez krótszy czas, niż rozłożyć pracę na dłuższy okres. W modelu czterodniowego tygodnia pracy pracownicy mogliby skupić się bardziej na swoich zadaniach i być bardziej zmotywowani do ich wykonania.
2. Poprawa jakości życia pracowników – dzięki dodatkowemu dniu wolnym w tygodniu, ludzie mieliby więcej czasu na odpoczynek, zajęcia pozapracowe oraz rodzinne. To mogłoby przełożyć się na lepsze samopoczucie oraz większą satysfakcję z życia.
3. Możliwość zwiększenia zatrudnienia – wprowadzenie krótszego czasu pracy mogłoby spowodować, że więcej ludzi mogłoby znaleźć pracę, ponieważ firmy miałyby większe możliwości zatrudnienia.
4. Poprawa jakości usług – skrócenie czasu pracy mogłoby przełożyć się na lepszą jakość świadczonych usług. Pracownicy byliby bardziej wypoczęci i zmotywowani.
5. Możliwość lepszego zarządzania czasem – w czterodniowym tygodniu pracy zwiększyłaby się ilość wolnego czasu. Pracownicy mogliby lepiej zorganizować swój czas i efektywniej go wykorzystać.

Sprawdź również: Czterodniowy tydzień pracy – przepis na skuteczny biznes w XXI wieku?

Skrócenie tygodnia pracy – wady

1. Wzrost kosztów zatrudnienia – wielu pracodawców obawia się, że krótszy tydzień pracy spowoduje wzrost kosztów zatrudnienia. Musieliby bowiem zatrudnić więcej pracowników, aby zapewnić ciągłość prowadzenia działalności.
2. Trudności w organizacji pracy – skrócenie czasu pracy w tygodniu mogłoby sprawić trudności w organizacji zadań w firmie. Szczególnie w przypadku branż, w których niezbędna jest ciągłość działania.
3. Trudności w dostosowaniu do nowego modelu – dla niektórych ludzi przyzwyczajonych do pięciodniowego tygodnia pracy, skrócenie go do czterech dni mógłby sprawić trudności w dostosowaniu się do nowego modelu. Wymagałoby to od przedsiębiorców jak i osób zatrudnionych przeorganizowania bardzo dużej części procesów w firmie. Podjęcie się niestandardowych działań początkowo wywołałoby pewien chaos.

Czy rynek pracy w Polsce jest gotowy na odejście od pięciodniowego tygodnia pracy?

Żadna zmiana nie jest łatwa, w szczególności, gdy musiałoby ich w jednym momencie zajść wiele. Trudno jednoznacznie odpowiedzieć, czy rynek pracy w Polsce jest gotowy na wprowadzenie czterodniowego tygodnia pracy. Wiele zależy od branży, w której dana firma działa oraz od indywidualnych preferencji firm i jej pracowników.

Z jednej strony, wprowadzenie takiego modelu pracy mogłoby przynieść wiele korzyści, takich jak podniesienie wydajności. W dłuższej perspektywnie ogólny rozwój dla wszystkich zainteresowanych stron. Z drugiej jednak strony, wiele firm nie jest jeszcze gotowych na pracę w takim modelu. Ich systemy i procesy organizacyjne nie są po prostu do tego przystosowane.

Warto jednak wspomnieć, że w Polsce istnieją już firmy, które wprowadziły czterodniowy tydzień pracy lub testują taki model. Są to głównie mniejsze firmy, często z branży IT, lub start-upy, które mogą być bardziej elastyczne i otwarte na nowe rozwiązania. Jeśli taki model pracy okaże się skuteczny, może zostać zaadaptowany przez większe przedsiębiorstwa.

Czy istnieją w Polsce przepisy dotyczące czasu pracy?

W konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej nie ma bezpośredniej informacji o czterodniowym tygodniu pracy. Konstytucja określa ogólne zasady dotyczące prawa pracy i jej ochrony, ale nie określa konkretnych warunków zatrudnienia, takich jak czas pracy.

O warunkach zatrudnienia, w tym o długości tygodnia pracy, decydują przepisy ustawowe oraz umowy zawierane pomiędzy pracodawcami a pracownikami. W Polsce zgodnie z ustawą o czasie pracy pracowników, tydzień pracy nie może trwać dłużej niż 6 dni, jednak nic nie stoi na przeszkodzie, aby umowa zawierała krótszy tydzień pracy, np. czterodniowy.