Nieustanne zmęczenie pracowników to sygnał ostrzegawczy! Jak mu zapobiec?

Żyjemy w biegu, nieustannie wyznaczamy sobie nowe cele i ciągle chcemy więcej. Narzucamy sobie za wysokie wymagania, a przez to brakuje nam energii do działania i coraz bardziej cierpi na tym nasze zdrowie psychiczne. Zmęczenie w pracy to plaga XXI wieku. Według badań nawet 80% pracowników może odczuwać wyczerpanie. Czym jest to spowodowane? Jak mu zapobiegać? I co może zrobić pracodawca, kiedy zauważy u swoich pracowników oznaki zmęczenia?

Spis treści:

1. Przewlekły stres główną przyczyną zmęczenia pracowników
2. Kiedy powinna zapalić się nam czerwona lampka?
3. Zmęczenie pracownika – pierwszy krok do wypalenia zawodowego
4. Ważna rola pracodawcy – jak zapobiegać zmęczeniu pracowników?
5. Jak pracodawca może dbać o dobrostan zatrudnionych?
6. A co zrobić, kiedy zmęczenie pracą już się pojawi?
7. Pracownik też może sobie pomóc!

Przewlekły stres główną przyczyną zmęczenia pracowników

Największym problemem współczesnych pracowników jest stres. Stres jest wszechobecny – pojawia się niezależnie od wykonywanego zawodu czy zajmowanego stanowiska. Jednych dotyka w mniejszym, innych w większym stopniu – wszystko zależy od rodzaju stresorów. Niestety długotrwałe działanie bodźców stresowych prowadzi do przeciążenia emocjonalnego i fizycznego, potocznie nazywanego zmęczeniem, czy też wyczerpaniem.

Powodem zmęczenia pracowników często jest nadmiar obowiązków. Co ciekawe, niejedna osoba sama narzuca na siebie presję być najlepszym, czego konsekwencją jej przepracowanie. Jedną z najwyższych wartości współczesnego świata jest ambicja, która zmusza nas do pracy ponad własne siły i dawania z siebie jak najwięcej. Wiele osób nie potrafi zachować równowagi między życiem prywatnym a zawodowym, stawiając karierę i obowiązki firmowe na pierwszym miejscu. To niestety prowadzi do przewlekłego zmęczenia, które w perspektywie długofalowej może zamienić się w wypalenie zawodowe.

Wśród powszechnych przyczyn zmęczenia pracowników wymienia się również trudne warunki pracy. Mowa zarówno o niedostosowaniu miejsca wykonywania obowiązków zawodowych do potrzeb pracowników, a także o napiętej i nieprzyjemnej atmosferze w firmie. Niestety ciężkie warunki pracy powodują pogorszenie samopoczucia pracowników, wpływają na ich motywację do działania, a także mogą przyczynić się do rozwoju syndromu wypalenia zawodowego.

Kiedy powinna zapalić się nam czerwona lampka?

Przewlekłe zmęczenie czy przepracowanie na początku objawia się dość niewinnie – mamy problemy ze skupieniem uwagi, często jesteśmy rozdrażnieni, czy skarżymy się na nadmiar obowiązków. Kiedy jednak trudna sytuacja przedłuża się, zaczynamy czuć się coraz gorzej. Pierwszym sygnałem ostrzegawczym są problemy ze snem. Kiedy po głowie nieustannie krążą myśli o pracy i obowiązkach zawodowych, ciężko się zrelaksować i odprężyć. Pojawia się bezsenność i dręczą nas sny związane z pracą. Kolejnego dnia znowu jesteśmy zmęczeni. Nie potrafimy skoncentrować się na codziennych zadaniach, rutynowe działania zabierają nam więcej czasu, a efektywność naszej pracy drastycznie spada. To z kolei przekłada się na gorsze wyniki zawodowe i może obniżać poczucie własnej wartości jako pracownika.

Pracownik, który odczuwa przewlekłe zmęczenie pracą, jest rozdrażniony, nie czerpie satysfakcji z zadań, które wcześniej sprawiały mu przyjemność, niechętnie angażuje się w życie firmy i nie wykazuje zainteresowania branżą. W skrajnych przypadkach może odczuwać niepokój przed pójściem do pracy. Niestety przedłużający się stan zmęczenia może prowadzić do wypalenia zawodowego.

Zmęczenie pracownika – pierwszy krok do wypalenia zawodowego

Według badań „Zmęczeni zmęczeniem.  Raport o kondycji pracowników polskich organizacji” przeprowadzonych przez Human Power aż 8 na 10 pracowników odczuwa zmęczenie. Ponad 40% respondentów przyznało, że odpoczynek nie przynosi im potrzebnej regeneracji. W konsekwencji nieustannie czują się wyczerpani i nie czerpią satysfakcji ze swojego życia zawodowego. Przedłużający się stan zmęczenia może prowadzić do wielu negatywnych konsekwencji na tle psychicznym i fizycznym. Przede wszystkim przyczynia się do pogorszenia stanu zdrowia.

Przemęczeni pracownicy doświadczają podwyższenia ciśnienia krwi, co zwiększa ryzyko wystąpienia choroby wieńcowej i zawału serca. U przepracowanej osoby mogą wystąpić problemy ze strony układu pokarmowego, a w tym mdłości, bóle brzucha, a nawet wrzody żołądka. Zmęczenie i ciągły stres nie sprzyjają prawidłowemu odżywianiu. Niestety sięganie po przekąski o niskiej wartości odżywczej może prowadzić do rozwoju zaburzeń odżywiania, nadwagi, a w dalszej perspektywie nawet otyłości, która negatywnie odbija się na kondycji całego organizmu. Nieustanne zmęczenie może skłonić pracownika do sięgania po środki odurzające czy nadużywania alkoholu.

Przepracowanie zwiększa ryzyko wystąpienia syndromu wypalenia zawodowego, które wpływa na stan zdrowia pracownika i może wymagać interwencji medycznej. Uczucie zmęczenia u pracowników to poważny problem, którego nie można bagatelizować. Jak pracodawca może pomóc zatrudnionym?

Przeczytaj również: Ghosting w rekrutacji: kiedy kandydat zapada się pod ziemię

Ważna rola pracodawcy – jak zapobiegać zmęczeniu pracowników?

Według Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy (OSHA) ciągłe zmęczenie fizyczne i psychiczne pracowników, które przekłada się na brak produktywności, może kosztować firmy ponad 136 mld dolarów rocznie. Co ciekawe, według raportów niemal 50% zatrudnionych deklaruje, że chętnie przenieśliby się do innego przedsiębiorstwa, gdyby to zaproponowało im lepsze warunki zatrudnienia, a w tym możliwość zachowania balansu między życiem zawodowym i prywatnym. Dbanie o dobrostan zatrudnionych powinno być zatem jednym z priorytetów każdego pracodawcy.  Firma, podejmując odpowiednie kroki, nie tylko poprawia satysfakcję pracowników, ale także zwiększa ich retencję, co ma ogromne znaczenia na dzisiejszym, trudnym rynku.

Prostą receptą na świetne samopoczucie pracowników jest bycie dobrym pracodawcą, który dba o ich komfort, zapewnia im dobre warunki pracy i stara się pomóc w kryzysowych sytuacjach.

Jak pracodawca może dbać o dobrostan zatrudnionych?

Przede wszystkim powinien wprowadzić dostosowane rozwiązania, tworzące przyjazne i sprzyjające środowisko pracy. Miejsce, w którym pracownicy wykonują swoje obowiązki zawodowe, musi być przytulne i dostosowane do ich specyficznych potrzeb. Każdy pracownik powinien mieć dostęp do niezbędnych narzędzi pracy, np. do dopasowanych krzeseł i biurek. W siedzibie nie może zabraknąć strefy relaksu. Miejsca do odpoczynku, niegdyś popularne wyłącznie w dużych korporacjach, takich jak Amazon czy Google, dziś pojawiają się w coraz większej liczbie firm. Zatrudnieni do dyspozycji mają dobrze wyposażone kuchnie i jadalnie, specjalne chillout roomy z konsolami do gier, planszówkami i wygodnymi miejscami do relaksu, a nawet sale fitness z niezbędnym sprzętem do ćwiczeń. Możliwość odpoczynku od codziennych zadań firmowych w takich przestrzeniach poprawia samopoczucie pracowników i zmniejsza ryzyko wypalenia zawodowego.

Pracodawca, który chce zapobiec zmęczeniu zatrudnionych, powinien zapewnić im dogodne warunki zatrudnienia. Nadrzędną ideą każdego przyjaznego miejsca pracy powinno być work-life balance, czyli równowaga między życiem prywatnym a zawodowym.

Duże znaczenie mają także: monitorowanie wyzwań, z którymi pracownicy mierzą się na co dzień (pod kątem ich zdrowia psychicznego), reagowanie na sytuacje kryzysowe oraz dbanie o dobrą atmosferę w miejscu pracy. Pracodawca powinien rozwijać przyjazne stosunki z pracownikami i ułatwiać im budowanie przyjacielskich relacji między sobą, poprzez organizowanie wyjazdów czy spotkań integracyjnych oraz wspólne rytuały, wzmacniające kulturę organizacji, tj. codzienna poranna kawa, świętowanie urodzin pracowników czy wspólne obiady na koszt firmy w wybranym dniu tygodnia.

Sprawdź także: Błędy w CV, czyli jak szybko przekreślić swoje szanse na zatrudnienie

A co zrobić, kiedy zmęczenie pracą już się pojawi?

Kiedy zmęczenie dopadnie pracowników, w pierwszej kolejności warto dokładnie przeanalizować sytuację w firmie. Być może obowiązki służbowe przytłaczają zatrudnionych, pracownicy rywalizują między sobą, a na poszczególnych szczeblach panuje napięta atmosfera. Kluczem do sukcesu jest znalezienie czynników stresogennych i reorganizacja dotychczasowego funkcjonowania firmy. Niezwykle pomocne w zbieraniu informacji mogą być indywidualne wywiady z pracownikami. Dobry pracodawca dba o to, aby zatrudnieni nie bali się wyraźnie komunikować swoich potrzeb i mówić o problemach. Wykazuje się empatią i zrozumieniem, a także stara się znaleźć rozwiązanie każdej sytuacji. Warto być takim pracodawcą, który wspiera swoich podwładnych i pokazuje, że mogą na niego liczyć.

Pracodawca powinien propagować pomoc psychologiczną w firmie. Świadomość i wdrożenie edukacji na temat zdrowia psychicznego to krok w kierunku lepszego samopoczucia pracowników i sposób przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu.

Pracownik też może sobie pomóc!

Dążenie do dobrego samopoczucia i przeciwdziałanie zmęczeniu powinny być jednym z priorytetów każdego pracownika. Dbanie o własny komfort psychiczny ułatwia codzienne funkcjonowanie i pozwala czerpać radość z każdej chwili. Co może zrobić pracownik, kiedy zauważy u siebie pierwsze oznaki przepracowania?

1. Sen. Odpowiednio długi i dobry jakościowo sen skutecznie niweluje przemęczenie i poprawia samopoczucie. Przed położeniem się do łóżka warto zrezygnować z używania laptopa czy smartfona. Sypialnia powinna być dobrze przewietrzona i zaciemniona. W zasypianiu może pomóc medytacja lub muzyka relaksacyjna. Sen powinien trwać ok. 7-8h.
2. Dieta. Zdrowe, zbilansowane odżywianie wpływa na samopoczucie. Jadłospis przepracowanego pracownika powinien składać się z pełnowartościowych produktów. W diecie nie może zabraknąć warzyw, owoców, tłustych ryb morskich, chudych mięs, nasion, orzechów oraz pełnoziarnistych produktów zbożowych. Co więcej, pracownik powinien wypijać codziennie min. 1,5 l wody.
3. Aktywność fizyczna. Sport to zdrowie! Podczas aktywności fizycznej wydzielają się endorfiny, potocznie nazywane hormonami szczęścia. Ruch, zwłaszcza na świeżym powietrzu, nie tylko poprawia samopoczucie, ale także polepsza kondycję, wydolność i wspiera funkcjonowanie organizmu na każdej płaszczyźnie. Warto poświęcić chociaż chwilę każdego dnia na ulubione ćwiczenia!
4. Rezygnacja z części obowiązków. Nadmierna ambicja nie przynosi nic dobrego. Czasem wystarczy zrezygnować z kilku projektów czy odpuścić kolejne nadgodziny, żeby poczuć się lepiej. Zachowanie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym to klucz do dobrego samopoczucia.
5. Urlop. Dobrym sposobem na przepracowanie jest wzięcie kilkudniowego urlopu. Jest jednak jeden warunek: podczas wolnego pod żadnym pozorem nie wolno myśleć i rozmawiać o pracy! 🙂
6. Rozmowa z przełożonym. Komunikacja ma ogromną moc! Dopóki problem nie zostanie głośno określony, nie jesteśmy w stanie niczego zmienić. Dlatego warto rozmawiać z pracodawcą, informować go, kiedy jesteśmy przytłoczeni nadmiarem obowiązków i prosić o pomoc w trudnych chwilach.

Zmęczenie pracowników to poważny problem, z którym należy walczyć. Dobre samopoczucie zatrudnionych nie tylko pozwala uniknąć ciężkiego wypalenia zawodowego, ale także przynosi korzyści dla pracodawców. Dbajmy o siebie! 🙂

Teraz już wiesz, że:

• zmęczenie w pracy często jest wynikiem stresu,
• poprawa środowiska pracy dużo zmienia,
• pracodawca powinien dbać o komfort i samopoczucie zatrudnionych,
• odpowiednio długi sen, zdrowa dieta, aktywność fizyczna i odpoczynek pomagają uporać się ze zmęczeniem,
• komunikacja ma potężną moc.